EEG-BIOFEEDBACK

EEG-Biofeedback (neurofeedback) jest techniką treningu mózgu powstałą na potrzeby astronautów NASA i skutecznie przez nich wykorzystywaną w celu usprawnienia jakości funkcjonowania. Treningi w oparci o tę technikę prowadziły do znacznej poprawy umiejętności koncentracji uwagi i efektywności pracy mózgu. Współcześnie jest wykorzystywana w wielu dziedzinach życia w celu poprawy jakości funkcjonowania układu nerwowego przez sportowców, biznesmenów, uczniów oraz w celu korekty i naprawy deficytów intelektualnych na tle nadpobudliwości ruchowej, urazów neurologicznych, w bólach głowy itd. Jest techniką wykorzystywaną zarówno przez osoby bez znaczących deficytów jak i osoby z deficytami funkcjonowania centralnego układu nerwowego jako technika terapeutyczna. Znaczące efekty można uzyskać już po kilkunastu sesjach. Jest to metoda neuropsychoterapii instrumentalnej prowadzonej za pomocą systemów komputerowych. Jest nieinwazyjna, bezbolesna. Specjalistyczne urządzenie, dzięki umieszczonej na skórze głowy elektrodzie umożliwia śledzenie czynności bioelektrycznej kory mózgowej w określonym miejscu i poprzez zwrotne przesyłanie informacji do pacjenta modyfikowanie pracy mózgu. Sprzężenie zwrotne odbywa się w formie gry, modyfikacji oglądanego filmu czy słuchanej muzyki lub różne połączenia wymienionych mediów. Odbywa się to bez udziału rąk, bez pośrednictwa klawiatury, joysticka czy myszki a jedynie na drodze modyfikacji własnej aktywności mózgowej. Gdy zwiększa się aktywność mózgu w odpowiednio ustawionej przedziale aktywności stanowi to nagrodę dla pacjenta, który porusza się w grze do przodu, ogląda film zdobywając kolejno punkty za aktywność. Jest to rodzaj terapii, dzięki której pacjent, w sposób świadomy, uczy się zmieniać wzorzec wytwarzanych fal w mózgu, tak by mózg pracował wydajniej i szybciej. Sygnał z jednego punktu na głowie pacjenta jest przetwarzany na zrozumiałą dla pacjenta formę graficzną (wykresu, animacji bądź gry wideo). Dzięki temu sprzężeniu zwrotnemu, pacjent wie, kiedy jest skoncentrowany a kiedy przestaje się koncentrować. Pozwala to nauczyć się reakcji własnego mózgu, a dzięki temu tak zmodyfikować jego pracę, aby funkcjonował efektywnie. Uważa się, że większość z nas wykorzystuje tylko niewielkie możliwości swojego mózgu (około 5%).Trening EEG Biofeedback zwiększa to wykorzystanie nawet do 25-30%.

Wskazania

Wskazania dla terapii dorosłych, młodzieży i dzieci w przypadkach, w których znaczącą poprawę jakości funkcjonowania daje usprawnienie pracy mózgu:

•     zaburzenia pamięci
•     problemy z pamięcią i koncentracją uwagi (ADD)
•     nadpobudliwość psychoruchowa (ADHD)
•     problemy z planowaniem i skupieniem
•     mała odporność na stres
•     specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu (dysleksja, dyskalkulia, dysgrafia)
•     padaczka
•     zaburzenia samooceny, depresja, zaburzenia lękowe
•     w terapii tików i zespołu Touretta
•     w zaburzeniach przyjmowania pokarmów (bulimia, anoreksja)
•     terapia uzależnień (alkoholizm, narkomania, hazard)

Wskazania dla poprawy funkcjonowania osób zdrowych:

•     wykonywanie pracy wymagającej skupienia, podejmowania szybkich prawidłowych decyzji lub powodującej długotrwały stres (biznes, kontrolerzy, służby mundurowe, służba zdrowia, lotnictwo, nauczyciele, sportowcy)
•     potrzeba usprawnienia funkcji poznawczych: ogólnej sprawności intelektualnej - ilorazu inteligencji, pamięci, koncentracji (studenci przed egzaminami, maturzyści, uczniowie)
•     potrzeba poprawy poziomu funkcjonowania emocjonalnego oraz jakości komunikowania się z innymi ludźmi

Znacząca poprawa jakości funkcjonowania osób podejmujących treningi EEG Biofeedback jest widoczna i sprawdzona poprzez liczne badania naukowe. Metoda jest skuteczna i nie przynosi żadnych efektów ubocznych.

Czas trwania terapii ustala się stosownie do wieku pacjenta i ważności problemu. Treningi można podzielić na:

- krótkoterminowe (ok. 10 - 20 spotkań) - w przypadku osób zdrowych w celu optymalizacji funkcji poznawczych, usprawnienia jakości funkcjonowania, zwiększenia odporności na stres, poprawy samopoczucia, regulacji snu, także przed egzaminami w celu poprawy przyswajanej wiedzy, poprawy koncentracji uwagi, efektywnego i twórczego myślenia,

- takie, które wymagają systematycznej pracy przez ok. 20 - 40 sesji - dla osób z objawami lęku, napięcia, z zaburzeniami funkcji poznawczych - nadpobudliwość psychoruchowa ADHD, zaburzenia koncentracji uwagi ADD, itd.,

- długoterminowe (od 40 do kilkudziesięciu sesji) - w chorobach neurologicznych, uszkodzeniach neurologicznych, po wypadkach i urazach (np. epilepsja, afazja, rehabilitacja po udarze mózgu).

Spotkania odbywają się 1 raz w tygodniu lub częściej - 2-3 razy w tygodniu. Charakterystyczne jest, że im bardziej znaczące jest uszkodzenie lub deficyt funkcjonowania mózgu, tym wymagana jest większa liczba sesji treningowych w celu osiągnięcia widocznych rezultatów. Podstawą do podjęcia treningu EEG Biofeedback jest diagnostyczne badanie EEG, szczegółowy wywiad i konsultacja psychologiczna. W wielu przypadkach trening EEG Biofeedback winien być uzupełniony pracą terapeutyczną z psychologiem, logopedą, realizacją zaleceń lekarskich lub podjęciem rehabilitacji ruchowej (np. w stanach po udarach, w leczeniu uzależnień itd.).